Προτάσεις και συμβουλές για την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την Αειφορία (ΚΠΕ) Βάμου, στο πλαίσιο της Πράξης «ΚΕΝΤΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΚΠΕ)-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» που υλοποιείται μέσω του  Επιχειρησιακού Προγράμματος  «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ»  με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμμετέχει στην Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή την Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019, καλώντας εκπαιδευτικούς, μαθητές και σχολεία να πάρουν μέρος με εκπαιδευτικές δράσεις που θα οργανώσουν στα σχολεία τους την ημέρα αυτή.

Η Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή στις 15 Μαρτίου έρχεται ως συνέχεια των μαθητικών και νεανικών κινητοποιήσεων για την ανάγκη να ληφθούν μέτρα για την Κλιματική Αλλαγή, κινητοποιήσεις που ξεκίνησαν από μια 16χρονη μαθήτρια στη Σουηδία, τη Greta Thunberg, κι οδήγησαν χιλιάδες μαθητές, νέους κι ευαίσθητους πολίτες να δράσουν για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής και για να ληφθούν τα μέτρα που είναι αναγκαία για να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως οι τυφώνες, οι καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες, που όλα σχετίζονται με την Κλιματική Αλλαγή και την ανθρώπινη συμβολή σε αυτήν.

Η Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή είναι μια ευκαιρία να συζητήσουμε στο σχολείο για τα ακραία καιρικά φαινόμενα των ημερών μας, την υπερθέρμανση του πλανήτη και τους καύσωνες, τη σύνδεσή τους με την Κλιματική Αλλαγή και την ανθρώπινη συμβολή στην Κλιματική Αλλαγή. Μια ευκαιρία να αναζητήσουμε τι μπορούμε να κάνουμε.

Για να πάρουμε ιδέες, μπορούμε να δούμε σχετικά βιντεάκια, τις σχετικές αφίσες του ΟΗΕ που έχει μεταφράσει το ΚΠΕ Βάμου ή κάποιες από τις παρουσιάσεις της Ημερίδας που οργάνωσε το ΚΠΕ Βάμου για την Κλιματική Αλλαγή.

Επίσης μπορούμε ακόμη:

·         Να γράψουμε μια επιστολή.

·         Να φτιάξουμε ένα φυλλάδιο.

·         Να δημιουργήσουμε ένα μικρό βίντεο.

·         Να αξιοποιήσουμε τραγούδια.

Οι δράσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν σε χώρο που θα επιλέξει ο κάθε συμμετέχοντας (σχολείο ή άλλος χώρος). Το ΚΠΕ Βάμου, στα πλαίσια της λειτουργίας του υπό ίδρυση Περιφερειακού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την Κλιματική Αλλαγή, θα στηρίξει με ιδέες, προτάσεις και άλλους τρόπους τις δράσεις των ομάδων που θα δηλώσουν συμμετοχή, δημοσιοποιώντας παράλληλα τις δράσεις αυτές για να αποτελέσουν παράδειγμα και να υπάρξουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και διάχυση των ιδεών. Για το λόγο αυτό οι συμμετέχοντες είναι σημαντικό, με την ολοκλήρωση της δράσης, ει δυνατόν την ίδια ημέρα, να μας στείλουν φωτογραφίες από τη δράση τους (εάν υπάρχουν παιδιά στη δράση δε θα πρέπει να διακρίνονται τα πρόσωπα) και, εάν θέλουν, σύντομη περιγραφή. Οι φωτογραφίες και οι περιγραφές των δράσεων αυτών θα αναρτηθούν και στο ιστολόγιο του ΚΠΕ Βάμου (http://kpevamou.blogspot.gr).

Α. ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ

Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή (Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019), μια δραστηριότητα δημιουργικής γραφής που θα μπορούσαμε να κάνουμε στο σχολείο είναι η συγγραφή μιας Επιστολής για την Κλιματική Αλλαγή.

Το σημαντικό είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία οι μαθητές να μάθουν να ενεργούν ως αυριανοί ενεργοί πολίτες, εκφράζοντας ελεύθερα τη γνώμη τους με τη χρήση επιχειρημάτων και αναπτύσσοντας την κριτική τους σκέψη και το διάλογο ως μέθοδο επίλυσης των προβλημάτων, παράλληλα με την ευαισθητοποίησή τους για το περιβάλλον και τη διαμόρφωση στάσεων και αξιών προστασίας του περιβάλλοντος.

Η Επιστολή αυτή μπορεί να απευθύνεται:

·         στο Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο της περιοχής του σχολείου

·         Στον Περιφερειάρχη και το Περιφερειακό Συμβούλιο

·         Στην κυβέρνηση

·         Στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Μια απλή δομή της Επιστολής

Μια απλή δομή της Επιστολής που θα φτιάξουμε μπορεί να είναι η ακόλουθη:

Προς

(Σε ποιον απευθύνεται η επιστολή)

1^η παράγραφος: Συστηνόμαστε. Ποιοι είναι αυτοί που γράφουν την επιστολή.

2^η παράγραφος: Για ποιο λόγο γράφουμε την επιστολή; (θέμα)

3^η παράγραφος: Ποιο είναι το πρόβλημα και οι συνέπειές του για τους ανθρώπους, τη φύση και την οικονομία;

4^η παράγραφος: Ποιες είναι οι λύσεις που προτείνουμε;

5^η παράγραφος: Τι πιστεύουμε ότι μπορεί να κάνει αυτός στον οποίο απευθύνεται η επιστολή;

6^η παράγραφος: Κλείνουμε συνοψίζοντας με σύντομο τρόπο την πρότασή μας.

Αυτή είναι μια ενδεικτική δομή ενός κειμένου. Εννοείται ότι μπορούμε να την κάνουμε πιο περίπλοκη, προσθέτοντας στοιχεία, αριθμούς, λόγια που είπαν σημαντικοί άνθρωποι και ειδικοί σχετικά με το θέμα κλπ.

Την επιστολή μας τη στέλνουμε ή / και τη δημοσιοποιούμε, εάν θέλουμε.

Β. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΦΥΛΛΑΔΙΟΥ

Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή (Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019), μια δημιουργική δραστηριότητα που θα μπορούσαμε να κάνουμε στο σχολείο είναι η δημιουργία ενός σύντομου κειμένου που μπορεί να πάρει τη μορφή φυλλαδίου.

Το σημαντικό είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία οι μαθητές να μάθουν να ενεργούν ως αυριανοί ενεργοί πολίτες, εκφράζοντας ελεύθερα τη γνώμη τους με τη χρήση επιχειρημάτων και αναπτύσσοντας την κριτική τους σκέψη και το διάλογο ως μέθοδο επίλυσης των προβλημάτων, παράλληλα με την ευαισθητοποίησή τους για το περιβάλλον και τη διαμόρφωση στάσεων και αξιών προστασίας του περιβάλλοντος. Στους παιδαγωγικούς στόχους αυτής της δραστηριότητας συμπεριλαμβάνονται: Να μάθουν οι μαθητές για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, να συζητήσουν για την ανθρώπινη συμβολή στην κλιματική αλλαγή, να γνωρίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον άνθρωπο, τη φύση και την οικονομία, να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, να δράσουν για την προστασία της φύσης και των ανθρώπων που πλήττονται περισσότερο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Το φυλλάδιο αυτό μπορεί να απευθύνεται:

·         Στους συμμαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς ή την τοπική κοινότητα.

·         Στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Μια απλή δομή του κειμένου - φυλλαδίου

Μια απλή δομή της Επιστολής που θα φτιάξουμε μπορεί να είναι η ακόλουθη:

1^η παράγραφος/ Ενότητα: Εξηγούμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου

2^η παράγραφος / Ενότητα: Ποια είναι η ανθρώπινη συμβολή στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και την κλιματική αλλαγή

3^η παράγραφος / Ενότητα: Ποιο είναι το πρόβλημα και οι συνέπειές του για τους ανθρώπους, τη φύση και την οικονομία; (Μπορεί να γίνει και τρεις επιμέρους υπο-ενότητες: μία για επιπτώσεις στους ανθρώπους, μία για επιπτώσεις στη φύση και μία για επιπτώσεις στην οικονομία)

4^η παράγραφος / Ενότητα: Ποιες είναι οι λύσεις που προτείνουμε;

5^η παράγραφος / Ενότητα: Τι μπορεί να κάνει ο κάθε πολίτης, ο Δήμος, η Περιφέρεια, η κυβέρνηση; (Μπορεί να γίνει τέσσερις επιμέρους υπο-ενότητες, μία για την κυβέρνηση, μία για την Περιφέρεια, μία για το Δήμο, μία για τον κάθε πολίτη).

6^η παράγραφος /Ενότητα: Κλείνουμε συνοψίζοντας με σύντομο τρόπο την πρότασή μας.

Μία επιπλέον Ενότητα/παράγραφος είναι η παρουσίαση του συντάκτη/ών του κειμένου (με πολύ σύντομο τρόπο, ποιος ή ποιοι έφτιαξαν αυτό το κείμενο.

Αυτή είναι μια ενδεικτική δομή ενός κειμένου. Εννοείται ότι μπορούμε να την κάνουμε πιο περίπλοκη, προσθέτοντας στοιχεία, αριθμούς, λόγια που είπαν σημαντικοί άνθρωποι και ειδικοί σχετικά με το θέμα κλπ.

Ένα φυλλάδιο εννοείται ότι είναι καλό να έχει εικόνες κι εδώ δεν υπάρχει καλύτερος εικονογράφος από τους μαθητές της τάξης μας. Η δική τους εικονογράφηση μπορεί να είναι μοναδική και να συνδυαστεί με τα κείμενα, αξιοποιώντας ιδιαίτερες ικανότητες των μαθητών μας, προσφέροντάς τους ικανοποίηση κι αυτοεκτίμηση και συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός ελκυστικού φυλλαδίου, είτε χειρόγραφου είτε με τη χρήση κάποιων ψηφιακών εργαλείων και υπολογιστών.

Εργαλεία που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε για τη δημιουργία ενός φυλλαδίου είναι προγράμματα όπως το WORD ή το PUBLISHER που υπάρχουν στους περισσότερους υπολογιστές.

Γ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΒΙΝΤΕΟ

            Για να φτιάξουμε ένα μικρό βίντεο στις μέρες μας μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα κινητά τηλέφωνα που έχουν είτε μαθητές είτε εκπαιδευτικοί, τα οποία πλέον διαθέτουν κάμερες.

            Το περιεχόμενο ενός βίντεο μπορεί να είναι ένα μήνυμα μαθητών ή /και εκπαιδευτικών για την Κλιματική Αλλαγή, με μαθητές κι εκπαιδευτικούς πχ να μιλάνε απευθείας στην κάμερα. Οι όποιες δηλώσεις πρέπει να είναι σύντομες, όπως και το τελικό βιντεάκι πρέπει να είναι σύντομο, όχι πάνω από 2-3 λεπτά το πολύ, για να έχει ελπίδες να το δουν. Εννοείται, ότι για να βγουν παιδιά σε κάμερα θα πρέπει να υπάρχει έγγραφη συναίνεση των γονέων και να ακολουθηθούν όλες οι προβλεπόμενες τυπικές διαδικασίες εκ των προτέρων.

            Ένας άλλος τρόπος να φτιάξουμε βίντεο είναι να χρησιμοποιήσουμε φωτογραφίες, πίνακες ή ζωγραφιές κατά προτίμηση μαθητών (ειδάλλως θα πρέπει να υπάρχει είτε έγγραφη άδεια του δημιουργού των εικόνων αυτών ή να είναι εικόνες που διατίθενται ελεύθερα χωρίς copyright).

            Τις εικόνες αυτές μπορούμε να τις βάλουμε σε μια σειρά με λεζάντες και μηνύματα δικά μας, χρησιμοποιώντας κάποια δωρεάν προγράμματα όπως το POWERPOINT, το WINDOWS MOVIEMAKER, το YOUTUBE MOVIEMAKER, το POWTOON, το ADOBE SPARK κ.ά.

            Στο βιντεάκι μας, που καλό είναι να είναι όσο πιο σύντομο γίνεται, 2-3 λεπτά το πολύ, μπορούμε να προσθέσουμε αφήγηση, να ακούγονται δηλαδή ηχογραφημένα τα δικά μας μηνύματα, ή /και μουσική επένδυση (στην περίπτωση αυτή όμως ισχύει ότι πρέπει να διαλέξουμε μουσική που διατίθεται ελεύθερα από το δημιουργό της ή από το πρόγραμμα δημιουργίας βίντεο που χρησιμοποιούμε).

Δ. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ

Για τη δράση θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε και τους στίχους από διάφορα τραγούδια που μπορούμε να βρούμε στις εκδόσεις του ΚΠΕ Βάμου με τίτλο «Μουσική και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση» και «Ακούστε ένα τραγούδι», που μπορεί κανείς να βρει στο ιστολόγιο του ΚΠΕ Βάμου.

Ένα τραγούδι που τραγουδάει ο Ψαραντώνης (στίχοι Θ. Κοτωνιά) για το φαινόμενο του Θερμοκηπίου:

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

Ψαραντώνης και Μακρινά Ξαδέρφια

Στίχοι – Μουσική: Θοδωρής Κοτωνιάς

Για δες πώς άλλαξε ο καιρός
και τα βουνά τρομάζουν
της άνοιξης τα λούλουδα
Γενάρη μπουμπουκιάζουν
Για δες πώς άλλαξε ο καιρός
Γενάρη που ζεσταίνει
να τονε βλέπει ο Αύγουστος
αγάπες ν’ ανασταίνει
Αυτά που φέρνει ο ουρανός
δεν είναι χιόνια που `δες,
στο μαύρο καταχείμωνο
ήρθανε πεταλούδες
Τι θέλω εγώ στα σύννεφα,
δεν ξέρω να πετάω,
εγώ στη γη γεννήθηκα
μόνο να περπατάω
Για δες πώς άλλαξε ο καιρός
Αύγουστος και να βρέχει
έρωτας ήταν κι έφυγε
και γι’ άλλους τώρα τρέχει